7 Haziran 2019 Cuma

SÖREN KİERKEGAARD


KAHKAHA BENDEN YANA



Asıl itiraz, doğabilimine bütün itiraz, yalın ve biçimsel olarak şu şekilde ifade edilebilir, evet: Bir tin olarak kendisi hakkında uzun uzun düşünmüş bir insanın, hayatının işi ve amacı olarak (ampirik malzeme içeren) doğabilimini seçmeyi düşünebilmesi inanılır gibi değil. Dikkatli bir bilim adamı ya bir yetenek ve içgüdü adamı olmalıdır, çünkü yetenek ve içgüdünün özelliği temel olarak diyalektik olmamasıdır, bir şeyler araştırıp bulup zeki olmaktır -kendini anlamak değil (ve bu şekilde, hiçbir şeyin ters gittiğini hissetmeden, mutlu mutlu yaşayıp gitmektir; çünkü gözlemlerin ve keşiflerin yanıltıcı çeşitliliği her şeyin karmaşasını sürekli örter); ya da ilk gençliğinden beri yarı bilinçdışı şekilde bir bilim adamı olmuş ve alışkanlıkla da öyle yaşamayı sürdüren biri olmalıdır -en korkutucu yaşam tarzı: Dünyayı keşifleri ve zekâsıyla büyülemek ama kendini anlamamak. Şu apaçık ortada ki böyle bir bilim adamı bilinçlidir, yeteneklerinin sınırları içinde bilinçlidir, belki de şaşırtıcı derecede kavrayıcı bir zihin, şeyleri bir araya getirme ve fikirleri ilişkilendirmede neredeyse sihirli bir gücü vardır vs. Fakat ilişki en fazla şöyle olacaktır: Seçkin bir beyin, yetenekleri bakımından eşsiz, doğanın bütününü açıklar -ama kendini anlamaz. Tinsel olarak yeteneklerinin ahlâki kullanımında kendine saydam olmaz. Fakat bu ilişki kolayca anlaşılacağı üzere septisizmdir (çünkü septisizm demek, bir bilinmeyenin, bir x’in, her şeyi açıklaması demektir. Açıklanmayan bir x tarafından her şey açıklandığında sonuçta hiçbir şey açıklanmamış olur). Eğer septisizm değilse o zaman batıl inançtır.


^^ Görsel, Paul Klee

7 yorum:

  1. Dediği gibi insan herşeyi açıklar ama kendini anlayamaz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Zor bir metin, bunu bile anlayamazken kendimizi nasıl anlayacağız di mi (::

      Sil
  2. Değerli motivasyilon yazınız için tesekkurler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Değerli yorumunuz için ben de size teşekkür ederim. (:

      Sil
  3. ah bu septiklik zor bişi :) bu filozofu da çok severim yaa. hele bi de wittgenstein. en büyük wittgenstein herhalde. seninle aynı şeyleri seviyoz. dünyalar benzer demekkisi :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. hey wittgenstein’in yeğeni kitabı da çok hoş, okumuşundur (: benziyoruz seninle deep (::

      Sil
    2. okudum ivit :) hıhım ivit :)

      Sil